Instytut Metropolitalny (IM) to organizacja ekspercka (think tank) integrująca reprezentantów różnych dyscyplin naukowych (prawa, administracji, urbanistyki), jak i profesji (prawników, urzędników) i pasji (działaczy społecznych, wolontariuszy). Jest to fundacja, organizacja pozarządowa i pozasamorządowa, której przyznano status organizacji pożytku publicznego.

Misją organizacji jest świadczenie doradztwa eksperckiego, które jest zdolne do samodzielnego prowadzenia interdyscyplinarnych prac badawczych (tak analitycznych, jak i koncepcyjnych), kreowania dyskursu publicznego (poprzez udział w prasie i mediach, konferencjach i debatach), jak również - do ścisłej współpracy z organami władzy publicznej (w ramach konsultacji i wysłuchań, komisji doradczych i grup niesformalizowanych).

Działalność Instytutu koncentruje się między innymi wokół następującej tematyki: organizacja i funkcjonowanie metropolii i poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego; formy współdziałania jednostek samorządu terytorialnego; udział mieszkańców i ich organizacji w procedurach decyzyjnych; partycypacja społeczna; organizacje pozarządowe; komitety doradcze; planowanie i zagospodarowanie przestrzenne; estetyzacja przestrzeni publicznej; rewitalizacja przestrzeni; rehabilitacja obiektów budowlanych; ochrona dziedzictwa kulturowego i zabytków; ochrona środowiska i przyrody.

Stałymi współpracownikami IM są pracownicy naukowi oraz studenci Uniwersytetu Gdańskiego, Politechniki Gdańskiej oraz innych uczelni wyższych działających na terenie kraju.