Blisko 200 kilometrów lokalnych dróg może zostać wyremontowanych i zbudowanych na terenie 23 pomorskich gmin i powiatów w ramach Metropolitalnego Pakietu Drogowego w formule Partnerstwa Publiczno-Prywatnego. To unikatowy projekt w skali kraju. Wspólna inicjatywa samorządów to szansa na budowę i modernizację dróg w gminach Obszaru Metropolitalnego Gdańsk-Gdynia-Sopot (OMGGS), które mogą powstać w znacznie krótszym czasie.

Liderem projektu jest Miasto Rumia z burmistrzem Michałem Pasiecznym, który jest również przewodniczącym Komisji ds. Infrastruktury i Środowiska OMGGS.

- Korzyści z formuły PPP jest wiele. Firmy, które mogą zdobyć duży pakiet zamówienia na wiele lat do przodu, sygnalizują, że będą mogły zejść z marży, więc cena za budowę danych dróg okaże się zapewne tańsza - mówi Michał Pasieczny, burmistrz Rumi. - Ważny jest też efekt jakościowy. Na etapie dialogu konkurencyjnego jesteśmy w stanie wypracować najlepsze, optymalne rozwiązania. Doskonałym przykładem jest budowa pierwszego odcinka autostrady A1 od bramek na wysokości Pruszcza Gdańskiego. Ten odcinek był realizowany w formule PPP. Firma wybudowała go w dobrej jakości, aby nie ponosić później dużych nakładów utrzymania przez okres trwania umowy.

Działania w ramach programu rozpoczęły się w 2019 r. Obecnie projektem zainteresowane są 23 samorządy OMGGS – miasta: Malbork, Puck, Wejherowo, Rumia, Reda, Gdańsk, Tczew, Gdynia, Sopot, gminy: Gniewino, Kosakowo, Subkowy, Skarszewy, Trąbki Wielkie, Żukowo, Cedry Wielkie, Pelplin, Szemud, Chmielno, Pruszcz Gdański, Kartuzy, Wejherowo oraz powiat pucki.

Samorządy zgłosiły do Pakietu łącznie około 100 różnych odcinków dróg. Wśród nich są lokalne drogi gminne, wymagające remontu lub przebudowy, ale są też duże inwestycje, jak np. budowa:

• bezkolizyjnego powiązania dróg łączących północne i południowe dzielnice Wejherowa,
• obwodnicy Pierwoszyna w gminie Kosakowo.

Wartość inwestycji zgłoszonych do Metropolitalnego Pakietu Drogowego w formule PPP szacuje się wstępnie na 850 mln zł. Kwota ta może ulec zmianie w toku negocjacji z partnerami prywatnymi. Finansowanie budowy dróg odbędzie się w formule Partnerstwa Publiczno-Prywatnego.

- Podstawą współpracy metropolitalnej jest wymiana doświadczeń i wzajemne wspieranie się samorządów - mówi Michał Glaser, prezes Zarządu OMGGS. - Pakiet Drogowy w formule PPP to kolejny przykład takiej współpracy. Dzięki ekspertom z naszych samorządów powstał projekt, który może pozwolić gminom na realizację kosztownych inwestycji drogowych. Projekt ten pokazuje również, jak bardzo naszemu regionowi jest potrzebna ustawa metropolitalna. Dzięki niej będziemy dysponowali dodatkowymi środkami na realizację zadań służących rozwojowi miast i gmin. Usankcjonowana metropolia pozwoli m.in. na wspólne planowanie przebiegu dróg oraz rozwój zrównoważonej mobilności.

Partnerstwo Publiczno-Prywatne. Na czym polega i kto na tym zyska?

Formuła PPP polega na wyborze partnera prywatnego do realizacji przedsięwzięcia w długim okresie (kilkanaście, a nawet kilkadziesiąt lat). Zapewnia finansowanie - w całości lub w części - inwestycji publicznej z kapitału prywatnego, dzięki czemu środki publiczne wydatkowane na wynagrodzenie partnera prywatnego są odroczone w czasie (spłata rozpoczyna się po oddaniu obiektu do użytkowania) i rozłożone na wieloletni okres realizacji umowy PPP - co najmniej kilkanaście lat. Dzięki temu w początkowym okresie realizacji projektu podmiot publiczny nie wydatkuje środków publicznych. Z kolei dla partnera prywatnego korzystanie z formuły PPP daje możliwość długoterminowego utrzymania stabilności firmy.

Dodatkowo partner prywatny jest odpowiedzialny nie tylko za budowę czy remont dróg, ale także za długoterminowe jej utrzymanie. 

Jak dodaje burmistrz Pasieczny - W przypadku Pakietu Drogowego mówimy o umowie wieloletniej. Utrzymanie gwarancyjne będzie spoczywać na partnerze prywatnym, czyli na firmie, która zbuduje, czy wyremontuje dane drogi. Gwarancja nie będzie obowiązywała 5 lat, lecz przez cały czas trwania umowy PPP, a więc ok 15 - 20 lat. Drogi, które zostaną oddane po okresie gwarancyjnym, będą nadal w dobrym stanie. Dobrze wykonana procedura PPP, która jest znacznie trudniejsza i dłuższa niż zwykły przetarg, ma szansę dać samorządom niższą cenę, wysoką jakość wraz ze znacznie dłuższą gwarancją, a także możliwość realizacji większej liczby wybudowanych dróg w krótszym czasie.

Pakiet drogowy w formule PPP. Od partnerstwa do budowy i remontu dróg. Kolejne kroki

Obecnie projekt jest na etapie inwentaryzacji inwestycji. W najbliższych dniach zostanie podpisany list intencyjny w sprawie przystąpienia samorządów do projektu.

- Współpracujemy intensywnie z Ministerstwem Funduszy i Polityki Regionalnej, które zadeklarowało wsparcie finansowe procesu przygotowania PPP - mówi Mateusz Szulc, kierownik Referatu Partnerstwa Publiczno-Prywatnego Urzędu Miasta Rumi, koordynator prac. -  Ministerstwo sfinansuje 90% kosztów analiz efektywności oraz doradztwa prawnego, ekonomicznego i finansowego w trakcie negocjacji. 

Po przeanalizowaniu oceny efektywności oraz kosztów przedsięwzięcia samorządy podejmą ostateczną decyzję o realizacji projektu. Kolejnymi krokami będą powołanie spółki celowej, która ogłosi postępowanie na wybór Partnera Prywatnego, ogłoszenie dialogu konkurencyjnego, a następnie wyłonienie wykonawcy.