Okrągła rocznica wejścia Polski do Unii Europejskiej do okazja do podsumowań i przedstawienia metropolitalnych działań współfinansowanych ze środków europejskich. Od początku naszej działalności w dwóch perspektywach UE wsparła nas prawie 3 mld zł, na projekty Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych. Do tego trzeba doliczyć ponad 27 mln złotych na projekty z zakresu transportu, integracji, ochrony środowiska czy współpracy między metropoliami.

Dwie perspektywy Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych

14 lutego 2014 r. samorządowcy OMGGS podpisali porozumienie w sprawie realizacji Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych (ZIT). Oznaczało to formalnie powołanie tzw. Związku ZIT, w skład którego weszło 36 samorządów. OMGGS rozpoczął realizację pakietu projektów europejskich współfinansowanych z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020 o wartości 1,9 mld zł (w tym 1,12 mld z funduszy UE). Ponadto OMGGS pośrednio koordynował pakiet projektów współfinansowanych w ramach Programu Infrastruktura i Środowisko 2014-2020, o wartości 1,4 mld zł (w tym 708,3 mln dofinansowanie UE).
 

W pierwszej perspektywie unijnej w ramach ZIT 2014-2020 oraz POIiŚ 2014-2020 - OMGGS koordynował: 

• budowę sieci 26 węzłów przesiadkowych integrujących transport kolejowy, autobusowy i rowerowy wraz z trasami dojazdowymi (w tym 116 kilometrów ścieżek rowerowych) oraz parkingami dla 3 tysięcy samochodów i 2,5 tysiąca rowerów
• zakup nowego taboru komunikacji miejskiej: 55 autobusów, 51 nowych lub zmodernizowanych trolejbusów, 15 tramwajów
• budowę dwóch nowych linii tramwajowych (7,7 kilometra torów)
• remont siedmiu peronów SKM w Gdyni i Rumi, a także dworca w Gdyni oraz budowa centrum monitoringu Szybkiej Kolei Miejskiej
• pakiet termomodernizacji szkół i budynków publicznych (262 szkoły, przedszkola, urzędy,szpitale, budynki komunalne oraz 848 gospodarstw domowych)
• podłączenie sieci ciepłowniczych do kilkunastu dzielnic i miejscowości (Lipce, Święty Wojciech, Piecki Migowo, Ujeścisko, Łostowice, Kokoszki, Osowa; Orłowo, Mały Kack, Wiczlino, Chwarzno; Rumia oraz połączenie do granicy Redy)
• budowę dwóch oddziałów opieki senioralnej w Gdańsku i w Sopocie (tzw. Centra Geriatrii)
• rewitalizację 13 dzielnic w 8 miastach: w Gdańsku, Gdyni, Tczewie, Wejherowie, Rumi, Kartuzach, Żukowie i Pucku
• pakiet projektów aktywizacji społeczno-zawodowej, realizowanych przez powiatowe partnerstwa samorządów i 47 organizacji pozarządowych (zatrudnienie 3000 osób, w tym ponad 160 w spółdzielniach socjalnych i podmiotach ekonomii społecznej)
• budowę wspólnej oferty parków naukowo-technologicznych dla przedsiębiorców z gmin OMGGS (projekt TriPOLIS)

W nowej perspektywie unijnej na metropolitalne inwestycje zostanie przeznaczonych ponad 780 mln zł. Dzięki tym pieniądzom 46 gmin i powiatów OMGGS zrealizuje ponad 120 projektów.
Będą to:

• budowa i przebudowa węzłów integracyjnych,
• wsparcie psychoterapeutyczne dla dzieci i młodzieży,
• termomodernizacje prawie 100 szkół, przedszkoli i budynków komunalnych,
• powiększenie powierzchni zielonej,
• domy dziennego pobytu, świetlice i kluby dla seniorów,
• wsparcie dla imigrantów.

Na ten cel metropolia otrzymała pieniądze z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (708,43 mln zł) i Europejskiego Funduszu Społecznego Plus (75,17 mln zł). Dodatkowo w nowej perspektywie unijnej OMGGS zrealizuje pakiet 6 projektów transportowych w ramach Funduszy Europejskich na Infrastrukturę Klimat i Środowisko 2021-2027 z dofinansowaniem w wysokości 450 mln zł (m.in. nowa linia tramwajowa, buspasy i ścieżki rowerowe, węzły integracyjne).
 

Projekty europejskie dla metropolii

Dzięki projektom współfinansowanym z Unii Europejskiej  pracownicy OMGGS mogą brać udział w programach, które skupiają najważniejsze europejskie uczelnie, instytucje, miasta i obszary metropolitalne. Wspólnie z nimi działamy w takich obszarach jak zrównoważony transport, polityka imigracyjna, wykorzystanie odnawialnych źródeł energii oraz zarządzanie funduszami europejskimi.
Dzięki współpracy z innymi krajami i partnerami zagranicznymi możemy brać udział w międzynarodowych inicjatywach i wymieniać się dobrymi praktykami i doświadczeniami. Nasi członkowie uczestniczą w międzynarodowych konferencjach, wizytach studyjnych i projektach unijnych. Dzięki temu zdobywamy nowe doświadczenia, które przekładają się na poprawę jakości życia naszych mieszkańców.

Przykładowe projekty współfinansowane z UE:

RiConnect – projekt realizowany w 8 europejskich metropoliach (OMGGS, Kraków, Paryż, Barcelona, Thessaloniki, Amsterdam, Manchester, Porto). Polegał na nowym spojrzeniu na mobilność i wspieraniu transportu publicznego. W ramach projektu pracowaliśmy nad Planem Mobilności dla Półwyspu Helskiego, przeprowadziliśmy warsztaty dla mieszkańców i samorządowców, a także zorganizowaliśmy konkurs dla studentów Politechniki Gdańskiej na zaprojektowanie na nowo zaniedbanych miejsc w Helu, Pucku lub Władysławowie, by stały się bardziej przyjazne mieszkańcom.

Projekt Riconnect był realizowany w ramach planu URBACT, którego celem jest pomoc miastom i metropoliom w Europie w znalezieniu rozwiązań wspólnych problemów m.in. poprzez opracowanie zintegrowanych planów działania na rzecz zrównoważonego rozwoju tych obszarów. Projekt był współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.

L-energy - projekt realizowany we współpracy z Instytutem Morskim w Gdańsku, Uniwersytetem w Rostocku, Akademią Morską w Szczecinie, Towarzystwem Krzewienia Wiedzy o Morzu w Szczecinie oraz PNT w Kłajpedzie. Główną ideą projektu było zaprezentowaniu możliwości jakie daje płynny gaz ziemny i biogaz, by wykorzystywać go do produkowania czystej energii elektrycznej na potrzeby zasilania budynków, a także jako źródło napędu dla pojazdów. W ramach projektu OMGGS stworzył trzy opracowania wykorzystania biogazu na potrzeby Żeglugi Gdańskiej, Przedsiębiorstwa Komunikacji Trolejbusowej w Gdyni i Zakładu Utylizacyj- nego w Gdańsku.

Smart-up BSR - projekt realizowany w 9 krajach Morza Bałtyckiego. Polegał na współpracy i wymianie wiedzy związanej z wdrażaniem in-teligentnych rozwiązań w takich obszarach jak: zdrowe starzenie się, zmiany klimatu, gospodarka o obiegu zamkniętym i rozwiązania Smart City. W ramach Smart-up BSR od 9 do 11 września 2019 r. byliśmy organizatorem warsztatów InnoCamp Gdańsk-Gdynia-Sopot. Przez 3 dni ponad 80 reprezentantów miast, regionów i uczelni z basenu Morza Bałtyckiego pracowało nad wyzwaniami, dotyczącymi zagospodarowania terenów poprzemysłowych, rozwoju portów pod kątem jakości życia mieszkańców oraz odpowiedzialnych wydatków w perspektywie zmian klimatycznych.

EPIC (European Platform of Integrating Cities) - projekt realizowany przez 6 krajów europejskich, polegał na współpracy pomiędzy samorządami a organizacjami pozarządowymi przy opracowaniu najlepszych praktyk w zakresie integracji imigrantów. Obok OMGGS wzięły w nim udział samorządy Lizbony, Brescia, Ioanniny, Oberhausen oraz Sisak. W ramach projektu odbywały się wizyty studyjne, projekty pilotażowe w gminach, kampania informacyjna, a także pierwsze pełne badanie imigrantów w OMGGS.

CAMELOT - Miasta i Metropolie współpracujące w Europie (CAMELOT - skrót z ang. Cities and Metropolis in Europe Labouring Onward Together) projekt zakładał wymianę doświadczeń dotyczącą zarządzania funduszami europejskimi i roli miast metropolitalnych w przyszłości europejskiego zarządzania, ze szczególnym uwzględnieniem udziału mieszkańców w tym procesie. Partnerami projektu obok OMGGS są także: Metropolia Mediolanu (Włochy), Obszar Metropolitalny Porto (Portugalia), Obszar Metropolitalny Barcelony (Hiszpania), Obszar Metropolitalny Bari (Włochy), Obszar Funkcjonalny Stuttgartu (Niemcy), Zagrzeb (Chorwacja), Ryga (Litwa), Craiova (Rumunia) oraz Fundacja ALDA (Francja).
 

ESPON METRO - to projekt badawczy, który polega na opracowaniu analizy porównawczej 9 europejskich metropolii pod kątem i ich roli, kontekstu instytucjonalnego, możliwości w programowaniu i wdrażaniu polityki spójności. Wynikiem analizy było wskazanie, jak można zintegrować cele polityki spójności z planowaniem i wdrażaniem polityk metropolitalnych, jak zintegrować działania z funduszami z polityki spójności oraz jaki jest optymalny model wdrażania tej idei. W projekcie oprócz OMGGS brali udział Turyn, Barcelona, Lizbona, Brnem, Florencja, Lyon, Bruksela i Ryga.