Powiat wejherowski przedostatnim przystankiem na trasie Mobilnej Metropolii. 23 marca odbyło się ósme spotkanie w ramach konsultacji społecznych Planu Zrównoważonej Mobilności Miejskiej (SUMP) dla Obszaru Metropolitalnego Gdańsk-Gdynia-Sopot. 

Każde z spotkań podzielone jest na 6 części, zgodnie z pakietami działań. Poniżej prezentujemy, uwagi i komentarze do poszczególnych pakietów zgłaszane przez uczestników podczas spotkania.

Z pełnym przebiegiem spotkania można zapoznać się poniżej.

Pakiet 1: Chcę podróżować na jednym bilecie z łatwymi przesiadkami.

Pierwszy pakiet zawiera działania związane przede wszystkim ze współpracą organizatorów transportu i przewoźników. Ich efektem ma być integracja taryfowa i biletowa przewoźników, a docelowo utworzenie jednego organizatora transportu publicznego na szczeblu regionalnym lub metropolitalnym. Takie działania pomogłyby w ujednoliceniu rozkładów jazdy, utworzenie jednej bazy danych z połączeniami i lokalizacjami przystanków, a także stworzenie jednego systemu informacji pasażerskiej. Podczas dyskusji jeden z jej uczestników stwierdził, że aby system podróżowania na jednym bilecie w całej metropolii był dobrze zintegrowany, powinien powstać wyłącznie jeden zarządca tych biletów. Pojawił się również głos zaniepokojenia związany z ryzykiem narzucania warunków dotyczących organizowania transportu zbiorowego mniejszym gminom, które dysponują ograniczonymi środkami, przez duże ośrodki miejskie. Jeden z uczestników spotkania zwrócił również uwagę na cyberbezpieczeństwo, o które będzie trzeba zadbać przy okazji stworzenia zintegrowanego systemu biletowego dla metropolii, w celu zapobiegania atakom hackerskim i wykradaniu danych osobowych i płatniczych. Inny uczestnik poprosił natomiast o przyjrzenie się kwestii rynku pracy kierowców transportu zbiorowego, bo jest to obecnie grupa deficytowa na rynku pracy. Zaznaczył, że zatrudnia się często kierowców bez doświadczenia i odpowiednich kwalifikacji. Aby poprawić tę sytuację i pozyskać nowych kierowców, rozmówca zasugerował, że należy zapewnić odpowiednie warunki pracy i wynagrodzenia za ciężką pracę.

Pakiet 2: Do pracy, szkoły i kina dotrę transportem zbiorowym.

Pakiet drugi to działania związane z dostępnością transportu zbiorowego, która wyraża się w rozmieszczeniu i dostępności przystanków transportu zbiorowego, liczbie i częstotliwości połączeń, trasach przejazdu oraz kosztach i czasie podróż. Efektem wdrożenia tych działań mają być szybsze i bardziej komfortowe podróże transportem zbiorowym, wzrost dostępności przystanków oraz ogólnie wzrost atrakcyjności transportu zbiorowego, jako sposobu przemieszczania się. Podczas spotkania zabrał głos przedstawiciel MZK Wejherowo, który stwierdził, że możliwości zakupu nowego taboru do obsługi transportu zbiorowego są obecnie bardzo ograniczone ze względu na mniejszą liczbę źródeł dofinansowania i wysoką inflację. Ponadto bieżące koszty obsługi taboru stale rosną. Zwrócił również uwagę na potrzebę brania pod uwagę mniejszych samorządów przy okazji organizowania dofinansowania na nowy tabor przez OMGGS, Urząd Marszałkowski lub inną jednostkę – kryteria otrzymania dofinansowania na zakup pojazdu (np. liczba wozokilometrów) bywają nieosiągalne dla mniejszych samorządów. Przedstawiciel jednego z samorządów zaznaczył, że w powiecie wejherowskim transport zbiorowy przegrywa nierówną walkę z samochodami osobowymi. Obserwuje się wiele sytuacji, gdy komunikacja miejska stoi w korkach, szczególnie w sezonie letnim. Postulowano o zwrócenie większej uwagi na wyprowadzenie ruchu tranzytowego z centrów miast, aby transport zbiorowy był bardziej wydajny. Wspomniano przy tej okazji o planowanej trasie Via Maris, która ma odciążyć tzw. Małe Trójmiasto. Prowadzący spotkanie przyznali rację o występującym problemie dużego natężenia ruchu w centrach miast, jednak podkreślili, że działania proponowane w SUMP OMGGS mają na celu rozwiązanie tego problemu poprzez wspieranie zrównoważonej mobilności. Poprawa warunków i tworzenie zachęt do podróżowania prywatnym samochodem takim działaniem nie jest.

Pakiet 3: Na węzeł integracyjny dotrę pieszo, rowerem, autobusem lub samochodem.

Pakiet trzeci związany jest z budową węzłów przesiadkowych oraz rozwijaniem systemów transportowych (dróg, chodników, tras rowerowych, połączeń autobusowych, tramwajowych, trolejbusowych i parkingów buforowych) obsługujących węzły i zapewniających szybkie i wygodne przesiadki pomiędzy różnymi środkami transportu. Rozwój węzłów jest jednym z kluczowych działań wspierających rozwój transportu zbiorowego w metropolii w oparciu o kolej i linie dowozowe. Podczas dyskusji pojawił się postulat dotyczący wypracowania metropolitalnych standardów tworzenia i lokalizowania przystanków komunikacji zbiorowej oraz węzłów integracyjnych. Podkreślono, że węzły te muszą być bezpieczne, aby użytkownicy nie bali się na nich zostawić swoich samochodów lub rowerów. Jako dobry przykład węzła integracyjnego wskazano węzeł w Redzie. Przy okazji dyskusji o organizacji linii dowozowych do węzłów integracyjnych pojawił się komentarz przedstawiciela MZK Wejherowo, który zaobserwował brak zrozumienia dla tego typu działań przez niektórych mieszkańców, co w opinii uczestnika może utrudniać lokalizację infrastruktury przystankowej.

Pakiet 4: Chciałabym dojeżdżać do pracy rowerem, a do parku chodzić pieszo.

Działania pakietu czwartego związane są z rozwojem dróg pieszych i rowerowych oraz poprawie dostępności różnych celów podróży pieszo i rowerem. Przemieszczanie się w ten sposób może być realizowane z powodzeniem w tzw. miastach krótkich odległości, tam, gdzie, m.in. sklep, szkołę i miejsce pracy mamy blisko miejsca, w którym mieszkamy. Dlatego w zestawie czwartym zapisaliśmy również szereg działań związanych z uporządkowanym rozwojem miast oraz tworzeniem miast kompaktowych. Uczestnicy spotkania poruszyli kwestię budowy nowych tras rowerowych i poprawy spójności w połączeniach rowerowych. Jeden z uczestników przywołał przykład połączenia rowerowego pomiędzy Wejherowem a Redą, które powinna zostać usprawnione. W odpowiedzi na tę uwagę przedstawiciel Urzędu Miasta w Redzie poinformował, że trwają rozmowy nad utworzeniem takiej trasy rowerowej – wprowadzono już odpowiednie zmiany planistyczne, które taką inwestycję umożliwią. Pojawił się również głos przedstawiciela jednego z samorządów w sprawie powstania trasy rowerowej pomiędzy Wejherowem a Lęborkiem wzdłuż „starej” drogi krajowej nr 6. Podkreślono jednak, że samorządy nie będą w stanie samodzielnie zrealizować tego zadania i liczą na pomoc ze strony władz województwa lub OMGGS. Wskazano również konieczność dowiązania nowej trasy do najbliższych przystanków kolejowych i węzłów integracyjnych, co wpisuje się w działania z pakietu nr 3. Ponadto jeden z uczestników zwrócił uwagę na potrzebę wykonania audytów dostępności obiektów użyteczności publicznej dla rowerzystów, np. w formie aplikacji, w której będzie można sprawdzić czy pod przychodnią zdrowia zlokalizowany jest parking rowerowy i inne udogodnienia dla rowerzystów.

Pakiet 5: Chcę przemieszczać się wygodnie i bezpiecznie ulicami metropolii.

Zaproponowane w ramach pakietu 5 rozwiązania dotyczą w szczególności zagadnienia bezpieczeństwa przemieszczania się oraz ruchu zmotoryzowanego, głównie odnoszące się do podróży wykonywanych prywatnym samochodem i logistyki. Głównymi zdiagnozowanymi problemami są: duże natężenie ruchu kołowego, korki i nielegalne parkowanie.  Podczas dyskusji pojawił się głos na temat parkowania samochodów w centrach miast. Według uczestników spotkania główne ulice w miejscowościach nie powinny pełnić funkcji parkingów, ponieważ powinny być one dostosowane do wszystkich użytkowników. Jeden z uczestników spotkania zaapelował o jak najszybsze wypracowanie wspólnej polityki parkingowej w Metropolii, która uporządkuje kwestie niekontrolowanego parkowania. Ponadto zwrócono uwagę na problem zastawiania przystanków autobusowych przez kierowców samochodów osobowych i ciężarowych. Podobnie wygląda sytuacja z zastawianiem dróg pieszych czy rowerowych. Jeden z uczestników wskazał również brak informacji dotyczących punktów krytycznych na drogach, związanych np. z lokalnymi zwężeniami dróg lub brakującymi odcinkami tras rowerowych. Miejsca te maja być istotne dla funkcjonowania transportu zbiorowego, np. ograniczyć możliwość tworzenia buspasów.

Pakiet 6: Chcę, żeby moje podróże były przyjazne dla środowiska.

Ostatni z omawianych pakietów ma na celu ograniczenie szkodliwych emisji poprzez rozwój elektromobilności oraz wzrost świadomości mieszkańców, urzędników i polityków w zakresie zrównoważonej mobilności. Podczas spotkania jeden z uczestników dyskusji stwierdził, iż potrzebne jest podnoszenie wiedzy wśród społeczeństwa na temat elektromobilności. Obecnie wiele ludzi nie jest zaznajomionych z użytkowaniem samochodów elektrycznych, m.in. ze względu na proces ich ładowania, który potrafi być problematyczny i nieintuicyjny. Dodatkowym problemem jest niewystarczająca dostępność stacji ładowania. Z kolei przedstawiciel MZK Wejherowo zadeklarował, że przewoźnik ten bardzo chętnie rozszerza swoją flotę o kolejne autobusy zeroemisyjne. Stwierdził jednak, że jest to bardzo kosztowne przedsięwzięcie dla mniejszych samorządów i przewoźników. Metropolia lub Urząd Marszałkowski powinien aktywnie wspierać gminy w rozwoju tej floty zeroemisyjnej lub przynajmniej zapewniać odpowiednią infrastrukturę do ładowania tych pojazdów. SUMP uwzględnia ten postulat poprzez zaproponowanie działania dotyczącego utworzenia metropolitalnych stacji do ładowania pojazdów zeroemisyjnych, np. elektrycznych bądź wodorowych.

Prace nad dokumentem potrwają do sierpnia 2023 roku, a efektem wdrażania założeń dokumentu SUMP ma być usystematyzowanie działań transportowych w OMGGS i realizowanie ich w oparciu o długofalową wizję rozwoju, co w rezultacie pozwoli na komfortowe, szybkie i przyjazne dla środowiska podróże.

Projekt finansowany jest z Europejskich Funduszy Strukturalnych i Inwestycyjnych z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko.