Na ile jesteśmy w stanie zmienić swoje przyzwyczajenia, związane z przemieszczaniem się, by ograniczyć ślad węglowy? Jak bardzo mobilność zależy od paliw kopalnych? Jakie inteligentne rozwiązania transportowe są najbardziej potrzebne i wyczekiwane? O tym i nie tylko rozmawialiśmy podczas Mozaiki Mobilności - wydarzenia zorganizowanego przez Little Greenfinity.
 

W czwartek, 3 września, odbyły się warsztaty z Mozaiki Mobilności. Celem spotkania była edukacja dotycząca śladu węglowego, a także uświadomienie tego, w jakim stopniu mobilność zależy od paliw kopalnych. Było też miejsce na dyskusję i wymianę doświadczeń.

- Dzisiaj spotkaliśmy się, by wziąć udział w warsztatach dotyczących  mobilności. Transformacja ekologiczna i energetyczna, która ma dążyć do osiągnięcia neutralności węglowej do 2050 roku i spowolnić wymknięcie się zmian klimatu spod jakiejkolwiek kontroli, to duże wyzwanie dla nas wszystkich. Cieszę się, że coraz więcej osób chce się doszkalać w tym zakresie i dbać o klimat - powiedziała prowadząca szkolenie Virginie Little, założycielka i prezeska firmy Little Greenfinity.

Zrównoważona mobilność - dążenie do ideału

Ze zrównoważoną mobilnością mamy do czynienia wówczas, gdy każda osoba może poruszać się po okolicy, dzielnicy, mieście w dowolny sposób: czy to autem, czy transportem publicznym, czy rowerem bądź pieszo. Równoważenie to - mówiąc dosłownie - jak największa dostępność do dróg, torów, ścieżek rowerowych i chodników.

Dlaczego zrównoważona mobilność jest tak ważna? Bo w czasach zmiany klimatu wybór roweru bądź tramwaju zamiast samochodu, oznacza istotne zmniejszenie śladu węglowego. Edukacja dotycząca takiej właśnie zmiany codziennych zachowań transportowych, to jedno z najważniejszych zadań dla każdej osoby, świadomej zachodzących w przyrodzie procesów.

Co może zrobić każdy z nas, co może zrobić samorząd

Wybór roweru jako środka transportu do pracy czy szkoły to kolejne rozwiązanie, które przekłada się zarówno na niższy ślad węglowy, jak też niesie ze sobą szereg prozdrowotnych korzyści. Z kolei wybór tramwaju (bądź autobusu elektrycznego albo niskoemisyjnego) zamiast własnego samochodu w sposób istotny przyczynia się do poprawy jakości powietrza i stanowi nasz wyraźny wkład w ochronę klimatu.

Działania na poziomie samorządowym to m.in. inteligentne rozwiązania transportowe, które np. zwiększają przepustowość na skrzyżowaniach. Korzyści? Choćby skrócenie czasu dojazdu do pracy/szkoły/sklepu, a tym samym mniejsze zanieczyszczenie środowiska. To także zakup niskoemisyjnego, czy zeroemisyjnegom taboru, jak np. autobusy zasilane paliwem wodorowym.

Transport koniem trojańskim naszej cywilizacji

Skąd takie założenia? Wg danych Parlamentu Europejskiego transport może odpowiadać za dużą część śladu węglowego danej organizacji. Aż 90% energii zużywanej przez transport pochodzi z paliw kopalnych, konkretnie z ropy naftowej. Rodzi to określone konsekwencje - nie tylko społeczne czy zdrowotne, ale przede wszystkim odczuwane w środowisku. Dlatego dekarbonizacja mobilności, czy to w skali indywidualnej, czy zbiorowej, jest jednym z najważniejszych aspektów ochrony klimatu i związanych z jego zmianą niekorzystnych zjawisk. 

Mozaika, czyli transport i dekarbonizacja

Mozaika Mobilności to spotkanie edukacyjne, które dotyczy wyzwań związanych z dzisiejszą mobilnością. Ma za zadanie przybliżyć uczestnikom możliwości wdrożenia różnych rozwiązań związanych ze zrównoważoną mobilnością.  Jest to najpopularniejsze szkolenie dotyczące transportu we Francji. Zostało opracowane przez francuskich wolontariuszy pracujących nad rozwiązaniami w zakresie zmiany gospodarki węglowej.  W Polsce Mozaika Mobilności dostępna jest od lipca. Do tej pory wzięło w niej udział 15 tys. osób.

Na czym polegały warsztaty

Warsztaty na Mozaice Mobilności składały się z 2 części. Pierwsza, teoretyczna, dotyczyła wpływu szeroko rozumianej mobilności na klimat, zdrowie i gospodarkę. Druga część - praktyczna - to dyskusja, podczas której omawiano działania, które każdy może podjąć, by ograniczyć emisję gazów cieplarnianych wywoływanych bezpośrednio lub pośrednio przez daną instytucję, osobę czy wydarzenie.

Ślad węglowy a OMGGS - co robimy?

Metropolia stawia na zrównoważoną mobilność i dekarbonizację wszędzie tam, gdzie jest to możliwe. Dzięki dotacjom z UE na terenie metropolii powstaje aż 26 węzłów przesiadkowych (24 finansowane z RPO i 2 finansowane z POIiŚ). Co obejmują inwestycje? Budowę nowych lub przebudowę istniejących węzłów. Powstaną również ulice, ścieżki rowerowe, wiaty przystankowe, a także miejsca parkingowe. 55 sztuk nowych autobusów, 15 nowych tramwajów, a także flota trolejbusów (21 zmodernizowanych i 30 nowych wozów) zapewnią wysoki komfort podróży. Uzupełnieniem tego przedsięwzięcia jest również budowa 2 tras tramwajowych i remont 8 peronów SKM w Gdańsku, Gdyni i Rumi. Warto podkreślić,  że 23 węzły zostały już ukończone, natomiast realizacj 3 - Gdańsk Główny, Gdańsk wrzeszcz i Władysławowo - jest w trakcie realizacji.

W nowej perspektywie unijnej samorządy OMGGS planują budowę nowej linii tramwajowej, buspasów oraz dróg rowerowych (50 km), a także budowę (7) i rozbudowę (10) węzłów przesiadkowych.

Nie można też nie wspomnieć o kalkulatorze klimatycznym - narzędziu, dzięki któremu będzie można dowiedzieć się, jaki wpływ na ograniczenie emisji dwutlenku węgla ma np. modernizacja miejskiej sieci ciepłowniczej czy wymiana pieców na ekologiczne źródła ciepła. To właśnie narzędzie stworzą partnerzy unijnego projektu LOCALISED, w którym bierze udział Obszar Metropolitalny Gdańsk-Gdynia-Sopot. Mieszkańcy metropolii, samorządowcy i przedsiębiorcy już wkrótce - dzięki kalkulatorowi - sprawdzą, jakie działania wpłynęły na  poprawę jakości powietrza w innych europejskich miejscowościach i przenieść te praktyki na swój teren.