Widać go z daleka, aż od ul. Siennickiej. Czasomierz jest repliką urządzenia znajdującego się w tym miejscu poprzednio, oryginał trafił do szkolnej gabloty. Wymiana zegara była jednym z elementów większego projektu - termomodernizacji budynku Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 6, w skład którego wchodzi m.in. VI LO przy ul. Głębokiej. Ale na montaż urządzenia na odnowionej elewacji czekaliśmy aż rok. Tak długo trwał proces podejmowania decyzji przez Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

Początkowo chciano zachować zabytkowe urządzenie

Na starym, zabytkowym zegarze widać ślady po kulach - to "pamiątka" po II wojnie światowej. Tarcza zegarowa została zniszczona pociskami w jej dolnej części. Zachowały się natomiast prawie wszystkie cyfry, zdobienia trójwymiarowe tarczy oraz ślady zdobień wykonanych w technice malarskiej. Na podstawie przekazów ustnych ustalono, że wskazówka na zegarze była tylko jedna, z motywem pszczoły - symbolizującej pracowitość i gorliwość uczniów szkoły.

- Niestety, po rozpoczęciu prac okazało się, że stan zegara jest na tyle zły, że jego pełna renowacja jest niemożliwa. Stwierdzono bowiem liczne ubytki i skorodowania uniemożliwiające jego należyte odtworzenie i dalszą eksploatację - tłumaczy Aneta Niezgoda z Dyrekcji Rozbudowy Miasta Gdańska, która nadzorowała realizację tej inwestycji. - Wnioski te przedstawiono Pomorskiemu Wojewódzkiemu Konserwatorowi Zabytków. Oczekiwanie na wydanie nowej decyzji konserwatorskiej trwało 12 miesięcy.

W miejscu dotychczasowego zegara zamontowano replikę, która została wykonana przez specjalistyczną firmę - nowe urządzenie powstało na podstawie archiwalnych materiałów. To urządzenie ma także tylko jedną wskazówkę, która pokazuje jedynie pełne godziny. Działa. Jest też na niej motyw pszczoły. Stary zegar oczyszczono, a następnie umieszczono w gablocie znajdującej się na parterze, przy wejściu do szkoły. 

Budynek w rejestrze zabytków

Budynek Zespołu Szkół Ogólnokształcących mieści się przy ul. Głębokiej 11, w dzielnicy Śródmieście. Przy obiekcie mieści się parking dla użytkowników szkoły, dwa boiska sportowe, a także asfaltowy plac apelowy i parterowy budynek tzw. ognisk wychowawczych. 

Budynek wpisany jest do rejestru zabytków. Natomiast w Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego dla terenu ul. Głębokiej widnieje zapis, iż budynek ZSO nr 6 to obiekt o wartościach kulturowych (ochronie, na podstawie MPZP, podlega charakter budynku, detal architektoniczny oraz historyczne elementy wystroju wnętrz).

Budynek szkoły został zbudowany na planie litery „U”. Składa się z trzech skrzydeł - każde o czterech kondygnacjach naziemnych, z poddaszem użytkowym i strychem nieużytkowym. Centralna część budynku jest zaakcentowana podniesionym dachem, zwieńczonym tzw. wieżyczką alarmową. Obiekt jest zdobiony tynkiem fakturowym, w stylu rustykalnym. Detale architektoniczne znajdujące się na elewacji wykonano częściowo z piaskowca i zaprawy imitującej kamień, a częściowo w tynku i zaprawie sztukatorskiej.

Na podstawie podobieństwa formy architektonicznej przypuszcza się, że został on wzniesiony w podobnym czasie co budynek Dyrekcji Kolei, który znajduje się przy ul. Dyrekcyjnej 2-4, a więc około 1914 roku. Obiekt przy ulicy Głębokiej miał pełnić, z założenia, funkcje oświatowe. Przedwojenna nazwa szkoły brzmiała: "Niederstadt Mittelschule" - nad południowym wejściem na elewacji, od strony ul. Głębokiej, zachował się fragment napisu z oryginalną nazwą. W czasie wojny obiekt został przejęty przez wojsko, zorganizowano w nim m.in. niemiecki szpital wojskowy. Działania wojenne nie spowodowały w nim większych zniszczeń. Jednak po przejęciu obiektu przez wojska rosyjskie w 1945 r., nastąpiła degradacja obiektu. W 1947 r. Kuratorium Oświaty zdecydowało o ponownym utworzeniu w tym budynku szkoły. 

Jakie prace wykonano w ramach termomodernizacji budynku?

W 2022 roku w budynku przy ul. Głębokiej wykonano prace związane z jego termomodernizacją: docieplono ściany i dach, wyremontowano kominy, wymieniono część okien zewnętrznych na okna drewniane, a także wymieniono niektóre drzwi zewnętrzne. Pozostałe oczyszczono i pomalowano. Prace objęły również remont zabytkowych grzejników i wymianę schodów w jednym z pomieszczeń szkolnych. Odtworzono schody granitowe zewnętrzne i pochylnię dla osób niepełnosprawnych. Poza tym wymieniono instalacje: elektryczną, wodociągową i c.o.

Uzupełniono ubytki w murowanych ścianach ceglanych, a także uzupełniono i ujednolicono tynki. W ramach projektu zdecydowano także o odtworzeniu napisu z pierwotną nazwą szkoły. Projekt inwestycyjny zakładał też uzupełnienie, odtworzenie i konserwację elementów ozdobnych i detali architektonicznych na budynku wykonanych w tynku, oraz konserwację elementów kamiennych i tych wykonanych ze sztucznego kamienia.

Inwestycję oficjalnie za zakończoną można jednak uznać dopiero teraz - wyremontowany, ocieplony budynek przez rok czekał właśnie na zegar.

Projekt zrealizowany w ramach ZIT. Remont budynku jest współfinansowany ze środków unijnych. Łącznie na obszarze Metropolia Gdańsk-Gdynia-Sopot 262 obiekty publiczne (szkoły, urzędy, szpitale) i 850 budynków mieszkalnych poddanych jest termomodernizacji. Wartość wszystkich inwestycji to ponad 415 mln zł, w tym 217 mln zł pochodzi z funduszy europejskich.

Źródło: gdansk.pl